Mi laboras libron de mia amiko.

Mia amiko estas auxtoro de libro angla, "The Neglected Princess." Mi laboras kun la libro. Mi tradukos la libron de la lingvo angla al la lingvo hispana. La titolo de la libro estos "La Princesa Desatendida." Mi laboras en la tago kaj mi havas malgranda tempo en la nokto al traduki la libro. La auxtoro tradukis lian libron al lingva franca kaj li ne laboras en la tago por mono. Li bezonas esperi por mi.

Dev, Pov, Vol

Devo - duty,Povo - power, Volo - volition, will.

Kie estas volo, tie estas povo. Where there's a will, there's a way.
Granda parolo, sed malgranda volo. Great speech, but small will. (All talk, no action).
Kontraux volo de Dio helpas nenio. Nothing helps against God's will.
Devo vokas. Duty calls.
Cxies devo estas nenies devo. Everyone's duty is nobody's duty.
Li estas sen volpovo. He is without will power.

Mi devas iri. I must go.
Mi povas iri. I can go.
Mi volas iri. I will do.
Mensoganto devas havi bonan memoron. A liar must have a good memory.
Mi laboras, cxar mi devas. I work, because I have to.
Vi povas, se vi volas. You can if you're willing.

Mario

Mario havas sxafideton. Gxi kreskas esti sxafo. Gxi kunigis pregxejon baptistan kaj gxi mortis por manko de dormo.

Mario timas ke sxia amato sxin forlasos. Do, sxin komentas dauxri vestoj de lia edzino.

Mario bakas kukon, sed sxia amato bezonas sekson. Lia edzino ne scias ke sxia edzo estas kun Mario.

Mario, sxia amato, kaj la edzino de la amato estas Baptistos.

Linioj

La nova cxapelo.

Mastrino: "Kio! Vi permesas al vi surmeti mian novan cxapelon?"
Cambristino: "Pardonu, sinjorino. Mi nur deziras vidi, kia gxi aspektas super bela vizagxo."

Inteligenta respondo.

"Kial oni metas blankan folion en la fino de la libro?"
"Tio estas por la personoj, kiuj ne scias legi."

"Cxu vi scias nagxi?
"Ho, jes."
Kie vi lernis?
"En la akvo."

Patro: "Kio estas tio?"
Filo: "letero de mi al Mario."
Patro: "Sed vi ne scias skribi!"
Filo: Ho, tio ne gravas. Sxi ne scias legi."

La Monatoj de la Jaro

En Januaro la vetero estas frosta kaj negxa. En Februaro cxio estas malgaja. En Marto blovegas la vento. En Aprilo la herbo verdas, kaj falas pluveto. En Majo ridetas la tuta Naturo. En Junio floras rozoj. En Julio la tagoj estas varmegaj. En Auxgusto la fruktoj estas maturaj. En Septembro oni rikoltas la grenon. En Oktobro falas la folioj. En novembro cxion kovras nebulego. En Decembro ni festas Kristnaskon.

Mi naskigxis en Auxgusto. Septembro estas la nuna monato. Mi preferas Junio cxar mi sxatas la veteron varman kaj la tagojn longajn sunajn.

-ET kaj -ID

A hundeto may be a full grown dog, though a midget in size.
A hundido is a puppy that may be quite large. Agleto - a very small eagle. Aglido - an eaglet.

Dronanto kaptas cxiun herbeton. Por paro amanta cxiu loko suficxas. Riveretoj fluas al riveroj. Vi ne estas la sola sxtoneto sur la marbordo. Ne cxiu papereto estas bankbileto. Amo kaj rideto ne konas landlimojn. Sxteletiston oni batas; sxtelegiston oni sxatas.

Drowning catches every little herb. For a loving pair every place suffices. Creeks flow to rivers. You are not the only pebble on the sea bank. Not every slip is a bank note. Love and a smile doesn't know borders. One beats a petty thief; an outlaw one likes.

En la menagxerio: Onklino: "Ne tusxu la papagon: gxi mordas." Nevineto: "Nu, do! VI tusxu gxin!"

-EG; -ET

La sufikso -EG (prigranda) fortas la ideo. La sufikso -ET malfortas la ideo. Iaj vortoj en Anglo: Omega, megaphone, kun flower-et, lancet, packet, statuette, turret, booklet. Mnemonikoj: great, big, gigantic, tiny, little, kaj petty.

Sonoras, sonoregas, sonoretas - rings, booms, tinkles.
Amo, ameto, amego - love, a liking, adoration.
Pasxas, pasxetas, pasxegas - steps, toddles, strides.
Pluvo, pluveto, pluvego - Rain, drizzle, downpour (katoj kaj hundoj).
Sxnuro, sxnureto, sxnurego - rope, string, hawser.
Nebulo, nebuleto, nebulego - fog, haze, dense fog.
Mansaneta - "off color." Malsenega - at death's door.
Verdeta - greenish.

GE-

La prefikso GE- = de ambaux seksoj. La ge-vorto (cxiam en la pluralo) indikus du individuoj, aux ia nombro du aux pli, ambaux seksoj esti reprezentantoj.

Gefratoj = frato(j) kaj fratino(j).
Gepatroj = (parents), aux patro kaj petrino (en familio).
Geavoj = (grandparents), aux avo kaj avino.
Gesinjoroj = sinjoro kaj sinjorino.
Ges. (Gesinjoroj) Zechiedrich - Mr. and Mrs. Zechiedrich.

Obeu viajn gepatrojn. La luno: la lampo de la geamantoj.

Geamikoj, geedzoj, gefiloj, gekamaradoj, geknaboj, gekuzoj, gemastroj, genajbaroj, genepoj, genevoj, geonkloj, geregxoj, geskoltoj, gestudentoj, gebatalantoj, geesperantoistoj, gejunuloj, gemaljunuloj.

La knaboj prenas la lernalibrojn, kisas la gepatrojn, kaj lasas la domon. Ili transiras la stratojn, kaj post kelka tempo atingas la lernejon. Tie ili renkontas amikojn, demetas la cxapelojn, salutas la instruistojn, kaj sidigxas.

The boys take the schoolbooks, kiss their parents, and leaves the house. They go across the streets, and after some time reaches the school. There they meet friends, take off the hats, greet the teachers, and they sit down.

-UL

La sufikso -UL = individuo, karakterizis per aux posedanta la noma kvalito.

Belulo = bela persono
belulino = bela virino.
Avarulo - a miser, Surdmutulo, a deaf-mute, Malsanul(in)o, an invalid, Negxulino - Snow-white, Aliulo - someone else, Karul(in)o - darling.

Ne helpas spegulo al malbelulo. Maldiligentulo diras "Leono estas sur la vojo". Fremdulo mi estas en lando fremda. Cxiu estis junulo - cxiu estis pekulo. Pekis junuloj kaj pekis maljunuloj. Ricxulo veturas, malricxulo kuras. Sagxulo auxskultas konsilon. Neniu sanktulo estas sen makulo. Al cxiu sanktulo apartan kandelon! Inter piuloj ne mankas pekuloj. Inter blinduloj regas strabuloj. Por sagxulo suficxas aludo. Por ricxulo fasto - por malricxulo festo. Malricxulo rabiston ne timas.

A mirror doesn't help the one who is ugly. A lazy person says "A lion is on the road". To a foreigner, I am on foreign land. Everyone was a young person - everyone was a sinner. Young people sinned and old people sinned. A rich person travels, a poor person runs. A wise person listens to advice. No saint is without a stain. To every saint a separate candle! Sins are not lacking among religious people. Those who squint rule among the blind. For the wise, alluding suffices. For a rich person a fast - for a poor person a feast. A poor person doesn't fear a robber.

-ISTO kaj -ANTO

-ISTO montras kutima okupo, ofte profesio. -ANTO estas simple oni kiu faras la ago cxe la momento.

Skribisito - a writer, skribanto - persono nun skribas, a person now writing.

aplauxdisto, ekzamenisto, gardisto, gvidisto, helpisto, ktp.

-ANTO (Someone who is)

Defendanto - a defendant.
Disputanto - a disputant.
Dubanto - a doubter.
Korespondanto - a correspondent.
Lernanto - a learner, student.
Logxanto - an inhabitant.
Plendanto -one who is complaining, a complainer.
Protestanto - a protestant.

La rikolto estas multa, sed la laborantoj estas malmultaj. Eminenta sxuldanto, malbona paganto. Parolanto semas, auxdanto rikoltas. La forestanto cxiam estas malprava. Multaj kompatantoj, sed neniu helpanto. Ploranton oni evitas, ridanton oni imitas. Ne estas pied-iranto kolego al rajdanto.

The harvest is many, but the workers are few. Distinguished debtor. bad payer.
A speaker sows, a hearer reaps. An absent person is always wrong. There are many who pity, but no one who helps. Weepers people avoid, but those who laugh people imitate. There is no colleague who walks to one who rides.

La ploramanto: "Estu bona infano!" "Li ne gxenas min. Efektive, mi gxojas, kiam infanoj ploras." Cxu vere? "Jes, cxar taim oni forsendas ilin al la lito."

The Cry Maniac: "Be a good kid!" "He does not bother me. In fact, I rejoice when children cry." "It is true?" "Yes, because then, one sends them away to bed."

-ANTA

Dormanta infano - a sleeping child (dormant).
Kuranta hundo - a running dog (current).
Militanta - fighting, militant.
Mordanta - biting, mordant.
Pendanta - hanging, pendant.

Kiu estas la virino nun kantanta? Who is the woman now singing?
Rigardu la falantajn foliojn! Look at the falling leaves!
Esperanto ne estas teoria projekto: gxi estas la vivanta lingvo de vivanta popolo.
Esperanto is not a theory project: it is the living language of living people.
Ne cxio brilanta estas diamanto. Not everything shining is a diamond.
Dormantan hundon ne tusxu. Don't touch sleeping dogs.
Mordantaj hundoj kuras cxiam kun vundoj. Biting dogs run always with wounds.
Koko:vekhorlogxo vivanta, kiu havas grandan familian? Cock: Living alarm clock, which has a big family.

"Ne timu la hundon. Cxu vi ne scias, ke bojanta hundo ne mordas?"
"Jes. Sed cxu ankaux la hundo scias tion?"

"Do not fear the dog. Do you know that a barking dog doesn't bite?"
"Yes. But does the dog also know that?"

Sur La Tablo

Sur la tablo staris taso plena de teo. Sinjorino Zechiedrich venis en la cxambron. Sxi soifis. Sxi vidis la teon. Sxi iris al la tablo, prenis la tason, kaj trinkis la teon. Sxi metis la malplenan tason sur la tablon, kaj lasis gxin sur la tablo.

On the table stood a cup full of tea. Mrs. Zechiedrich came into the room. She was thirsty. She saw the tea. She went toward the table, took the cup, and drank the tea. She put the empty cup onto the table, and left it on the table.

Frazoj por tago

Mi prenis segxon. I took a chair.
Mi metis la segxon kontraux la muron. I put the chair against the wall.
Gxi staris kontraux la muro. It stood against the wall.
Mi pasxis sur la segxon. I stepped onto the chair.
Mi staris sur la segxo. I stood on the chair.
Mi metis la manon en mian posxon. I put my hand into my pocket.
Mi sercxis en mia posxo, kaj eltiris najlojn. I searched in my pocket and pull out nails.
Mi elektis grandan najlon, kaj metis la aliajn denove en la posxon. I choose a big nail and put the others again into my pocket.
Mi metis la najlon sur la gxustan lokon, tenis gxin sur la gxusta loko, kaj martelis gxin en la muron. I put the nail onto the right place, held it on the right place, and hammered it into the wall.
Gxi restis en la muro. It stayed in the wall.
Mi prenis bildon, kaj metis la sxnuron de la bildo sur la najlon. I took a picture and put the cord of the picture onto the nail.
La bildo pendis de la najlo. The picture hung from the nail.
Mi saltis sur la plankon, staris sur la planko, kaj admiris mian laboron. I jumped onto the floor, stood on the floor, and admired my work.

Akusativo de Direkto (Almovo)

Kie vi estas? Where are you?

Kien vi iras?
Al kie vi iras? Where are you going to?

Mi iras tien.
Mi irias al tie? I am going (to) there.

Gxi kuras (kie?) It is running about (where?)
Sub la lito Under the bed (position)

Gxi kuras (kien? = al kie?) It is running (where to?)
{Al sub la lito = sub la liton} {TO under the bed (from elsewhere) (direction)}

Gxi saltas sur la tablo. It jumps-about on-the-table.
Gxi saltas {Al sur la tablo = (sur la tablo)n} It jumps {TO On the table = On TO the table}

Mi nagxas en la maro. I swim-about in-the-sea.
Mi nagxas {Al en la maro = (en la maro)n} I swim {TO IN the sea = INTO the sea}.

Li flustras (kie? en la pregxejo: (kien?) en sxian orelon.
Versxu akvon sur la florojn.
En la mondon venis nova sento.
Ne sxovu la nazon en fremdan vazon.
El la pato en la fajron.
Al Dio placxu, sed surdiablon ne kracxu.
Ne metu cxiujn ovojn en unu korbon.