dissabte, 29 de maig del 2010

La Sufikso -IST

Floro - Floristo
Instruas - Instruisto
Afero - Aferisto
Dento - Dentisto
Maro - Maristo

Auxtomobilisto, gitaristo, harpisto, idealisto, literaturisto, okulisto, orgenisto, skribisto, telefonisto

Abelisto, barelisto, flutisto, fruktisto, gxardenisto, historisto, hegxisto, sxtrumpajxisto, instumentalisto, juvelisto, lingvisto, laktisto, muzikisto, pianisto, politikisto, botelisto, kandelisto, meblisto, makinisto, sxuisto

Futbalo, golfo, kriketo, kaj teniso estas ludoj. Lando, urbo, strato, insulo, kriketkampo estas lokoj. Plano de loko estas mapo. Stelmapo, lunmapo, stratmapo, urbmapo. Mapo de la mondo - Mondmapo.

Unu Esperantisto: propagando.
Du Esperantistoj: gazeto.
Tri Esperantistoj: du gazetoj!

"Adolfo estas pianisto, Samuelo estas flutisto, Mateo violonisto, Haroldo trumpetisto, kaj Arturo tamburisto. Do muziko estas en la familio." "Nu, vi - kio vi estas?" "Mi? Ho, mi estas pesimisto!"

Virinoj

Akompanistino, Bovinisto, Kokinistino (kokino, kokinisto, kokinist-ino)
Aferistino, telefonistino, cxambristino

Auxtomobilistedzino, gitaristedzino, harpistedzino, skribistedzino, juvelistedzino,
abelistedzino, lingvistedzino, politikistedzino, bovinistedzino, bovistedzino

Auxtomobilistinedzo, gitaristinedzo, harpistinedzo, skribistinedzo, juvelistinedzo, abelistinedzo, lingvistinedzo, politikistinedzo, bovinistinedzo, bovistinedzo

Blanche Lincoln estas politikistino. La nomo de la politikistinedzo estas Steve.

divendres, 28 de maig del 2010

Adjektivoj

Koloroj

argxenta - silver
blanka - white
blua - blue
bruna - brown
flava - yellow
griza - gray
ora - golden
rugxa - red
verda - green
nigra - black

Negxo estas blanka. Snow is white. Blanka negxo - White snow.

La krucxo estas argxenta.
La cxielo estas blua.
Mustardo estas flava.
La urso estas griza.
Karbo estas nigra.
La ringo estas ora.
Sango estas rugxa.
La herbo estas verda.

Sukero estas bruna aux blanka.
Pomo estas verda aux bruna aux flava aux rugxa.
La maro estas verda kaj blua.
La alumeto estas blanka, sed la kapo de la alumeto estas rugxa aux bruna aux nigra.

alta -high
bona - good
dika - thick
dolcxa - sweet
felicxa - happy
forta - strong
granda - great, big
grava - important
juna - young
kontenta - satisfied
nova - new
plena - full
profunda - deep
proksima -near
pura - clean
sagxa - wise
sana - well, healthy
varma - warm

Bela floro.
Floro bela.

La floro estas bela.

Eleganta kostumo.
Eminenta pastro.
Inteligenta lernanto.
Interesa historio.
Longa vojo.
Moderna libro.
Perfekta laboro.
Ricxa sinjorino.
Sama sento.

Pura vizagxo.
Kara patrino.
Plena taso.
Felicxa tempo.
Alta nubo.
Grava letero.
Granda gxardeno.
Proksima urbeto.
Sana viro.
Forta brato.
Dolcxa mielo.
Juna knabino.

Nova regxo, nova legxo. Sagxa filo, kontenta patro. Bona por vi estas bona por mi. Kiu estas kontenta, estas ricxa. Tio estas la pura vero. Ne cxio grizas estas lupo. De sama koloro, de sama valoro. Neniu estas perfekta. Mielo estas dolcxa, sed la abelo pikas. Proksima estas la kubuto, sed ne por la busxo. Menso sana en korpo sana. Sama gento, sama sento. Bela paro por altaro. Ekzistas nenio nova sub la suno.

dijous, 27 de maig del 2010

Mi demandas demandon.

Mi demandas demandon.
Vi konsentas konsenton.
Ni ludas ludon.
Li respondas respondon.

Sxi sekretarias.
La rozo floras.
La lampo flamas.
Ni musikas: efektive, ni violonas kaj harpas.
Sxi krajonas en la kajero.
Tiu fromagxo odoras, cxu ne?
Cxu vi eraras ie?
Mi vere gojxas.
Cxie la vojo serpentas inter la montoj.
Ni fidas kaj esperas.
Parolas la busxo, silentas la koro.
Kompreneble, se la patro ordonas, la filo obeas.

La birdoj nestas en la hegxo.
Efaktive, tiu cxapelo ne vere harmonias kun la robo.
Ili skoltas.
Kiu trompetas?
Cxu ili tunelas sub la domo.
Mi telefonas por la carbono.

Por sperto kaj lerno ne suficxas eterno.
Suficxo estas festeno.
Homo esperas, morto aperas.

Vivo aux morto.
Demandoj kaj respondoj.
Bojo, konfeso, deziro, sento, flugo, rido, promeso, vido.
Kosto, timo, flato, kresko, instruo, memoro, obeo, servico, dormo, kompreno, laboro.
Sxi pregxas por morto.

Lernolibro
Librolerno
Trinkmono
Inkmakulo
skribotablo
Kandelbrilo
Legolibro
Ludotempo
Vivlaboro
Labortag
Flugmasxino
Skribmasxino
Amkonfeso
Sunbrilo sur la mar.

dimecres, 26 de maig del 2010

Al (to, towards) De (from)

Apartenas - belongs
Iras - goes
Montras - points
Venas - comes (vienes)

Mi iras al la lito.
Al la afero!
Rigardu al mi!
Kio estas al vi?
Iru for!
Same al vi!

Tio estas birdo.
Tiu birdo estas pasero.

Mi iras al la nigra tabulo.
Roberto! Venu al mi!
Iru al muro!
Rigardu al Mario!
Al kiu vi rigardas?
Montru al la plafono.
Kion vi faras?
Iru al tiu knabino, kaj dri al sxi "Silentu, mi petas!"

F-ino G. instruas al la lernantoj, sed bedauxrinde ili ne atentas al sxi.
Akvo kaj pano servas al sano.

Kio estas al tiu hundo?
Ne parolu al tiu knabo!
Venu and legu al ni.
Cxu tio cxapelo apartenas al vi?
Mi petas, skribu al tiu virino.
Ili venas, kompreneble?
Ne auxskultu al tiu idioto!
Vi ne telefonas al Fredo, cxu?

Mi iras de la tablo al la pordo.
Venu al mi, Lilio!
Iru de mi al Silvio.
Iru de sxi al tiu fenestro, tie!
De kie vi venas?
Al kie vi iras?
Kion vi faras?

De tempo al tempo li skribas al mi.
La cxapelo pendas de la hoko.
Tiu krajono falas de la tablo al la planko.
Pluvo falas de la nuboj.

La birdo flugas de brancxo al brancxo.
Tiu virino iras de domo al domo.
Ili venas de Irlando, kaj iras al Svedujo.
La lampo pendas de hoko sur la plafono; la bildo pendas sur la muro.
La infanoj venas de tiu lernejo kaj kantas al ni.
En auxtuno la folioj falas de la arboj al la tero.

dimarts, 25 de maig del 2010

Frasoj

Juvelo estas objekto. Ankaux krajono, plumo, kaj inko estas objektoj. La Himalajoj estas montoj. La estro de la lernejo estas S-ro Johano Jakob. La nomo de S-ino Jakob estas Jozefino. En la mano de F-ino Julieto estas kajeroj kaj krajono. En la pregxejo parolas Pastro Jeromo. En Junio vivo estas gxojo. Ne boju!

Sur la vojo de virto estas vivo. La vocxo estas vocxo de Jakob, seb la manoj estas manoj de Esav. Vortoj de Jesuo: "Mi estas la vojo, la vero, kaj la vivo."

Printempo, somero, auxtuno, kaj vintro estas sezonoj de la jaro. Kio tauxgas por somero, ne tauxgas por vintro. Printempo semas, auxtuno rikoltas.


Kie logxas la Kimroj? Ili logxas en Kimrujo.
Kie vi logxas? Mi logxas en Usono.
Cxu Gxenevo estas en Anglujo? Ne, Gxenevo estas en Svislando.
Kie estas Jokohamo? Jokohamo estas en Japanujo.
Jerusalemo? Jerusalemo estas en Israelo.
Antverpeno? Antverpeno estas en Belgujo.
Kardifo? Kardifo estas en Kimrujo.
Kopenhago? Kopenhago estas en Danujo.
Berlino? Berlino estas en Germanio.
Ateno? Ateno estas en Grekujo.
Madrido? Madrido estas en Hispanujo.
Romo? Romo estas en Italio.
Oslo? Oslo estas en Norvegujo.
Stokholmo? Stokholmo estas en Svedujo.
Krakovo? Krakovo estas en Pollando.

Jen!
Ha! Jen vi!
Vidu! Jen la libro!
Jen gxi!
Jen ili!

Kie estas la kreto? Ha! Jen gxi!
Jen ni!
Nu! Jen sxi!
Jen letero por la edzino!
Jen skatolo por la krajonoj!
Jen io por la infanoj!
Jen estas floroj por vi!

diumenge, 23 de maig del 2010

La Monatoj de la Jaro

Januaro
Februaro
Marto
Aprilo
Majo
Junio
Julio
Auxgusto
Septembro
Oktobro
Novembro
Decembro

akuzativo

dissabte, 22 de maig del 2010

La familio "Kie"

Kie (in which place, where)
Tie (in that place, over there, yonder)
Ie (in some place, somewhere or other)
Cxie (in every place, everywhere
Nenie (in no place, nowhere)

Bedauxrinde, en Laplando cxie kusxas negxo.
Kie sxi estas, tie li estas.
Li vere estas ie en la domo.
Ili estas nenie en la cxambro.

Gxi estas nenie.
Li estas ie.
Ili estas cxie.
Kiu staras tie?
Ili logxas ie en Bristolo.
Pomoj kreskas cxie en Kento, cxu ne?

Kio estas tie?
Kiu atendas tie?
Kie estas cxio?
Mi ne scias kie estas tie.
Kompreneble, cxio estas tie.
Efektive, estas io tie.
Efektive, estas nenio tie.

Litero J
bojas - barks
gxojo - joy
juvelo - jewel
kajero - copybook
krajono - pencil
lernejo - school
objekto - thing, article
pregxejo - church
vojo - road, way

La familio "Kio"

Kio (What thing, what)
Tio (that thing, that)
Io (something or other)
Cxio - (everything, all)
Nenio - (nothing, naught)

Kajto - Al Birdoj

Kajto - Mi Memoras

Oraj Kantoj - Krokodilo

TU PRIMERA VEZ

La tempo de espero - Mariusz Domaszewicz

divendres, 21 de maig del 2010

Frasoj

La floro kreskas en la gxardeno.
La patrino laboras en la lernejo.
Apud la teatro atendas knabino.
Sur la strato ludas la knaboj.
En Londono logxas la instruistoj de la lernejo.
Super la nuboj brilas la suno.

Apud la segxo staras lampo.
Super la kampo flugas aeroplano.
En la klaso instruas la instruisto.
La infanoj ludas sur la kampo.
Mi logxas apud domo.
La birdoj flugas super la arboj.

Li skribas por mono.
Mi atendas por vi.
Ili logxas por plezuro.
Lito por la nokto.

Kio parolas? Mono parolas.
Kio flugas? Aglo flugas.
Kio kreskas? Floro kreskas.
Kio staras sur la tablo? Lampo staras sur la tablo.
Kio brilas en la nokto? La luno brilas en la nokto. Tago? La suno brilas en la tago.

Kiu instruas? La instruisto instruas.
Kiu lernas? La pupiloj lernas.
Kiu sidas inter X kaj Y? Neniu sidas inter X kaj Y.
Kiu kantas en la nokto? Neniu kantas en la nokto.
Kiu ploras en la tago kaj ankaux en la nokto? La bebo ploras en la tago kaj nokto.

Kie la birdoj flugas? La birdoj flugas en la cxielo.
Kie la kato kantas? La kato kantas sur la kampo en la nokto.
Kie la hundo dormas? la hundo dormas en la hunddomo.
Kie la figoj kreskas? La figoj kreskas de la tero.
Kie la patro laboras? La patro laboras en la fabriko.
Kie S-ino T logxas? S-ino T logxas en Vasxingtono.

Mi ne scias. (I don't know.) (No sé.)

Bedauxrinde - unfortunately, desafortunadamente
Eble - perhaps, maybe, talvez
Efektive - as a matter of fact
Kompreneble - of course, por supuesto
Se - if
Vere - really

Diru al mi, cxu li vivas aux ne.
Se li konsentas, la afero estas en ordo.
Se la okulo ne vidas, la koro ne deziras.

Diru al mi, si li vere logxas tie aux ne.
Kompreneble, se li estas en Edinburgo, li ne estas en Dublino.
Efektive, mi ne scias se la infano estas knabo aux knabino.
Bedauxrinde, tio ne suficxas por li.

Se Jes - if so, if you do, if it is.
Se Ne - if not, if you don't, if it isn't.

Cxu li estas tie? Eble jes. Eble ne. Kompreneble jes. Kompreneble ne. Nu, me ne scias, cxu jes aux ne. Se jes. Se ne. Cxu vere? Ne vere? Vere ne. Efektive jes. Bedauxrinde ne.

dimecres, 19 de maig del 2010

Prepozicioj

Apud, de, en, inter, por, sub, super, sur.

Sxi estas apud li. Li estas apud sxi.

La cxielo estas super ni.
Li laboras sub vi, cxu ne?
La sunlumo estas sur sxi.
Sinjorino S. estas super li en la eksameno, cxu ne?
Ne estas spegulo super tie, cxu?
Li ne sidas inter la knabino, cxu?
Cxu Mario laboras apud vi?
Cxu vi dormas super la lito aux sub gxi?

atendas - waits
dronas - drowns
flugas - flies
instruas - teaches
kreskas - grows
lernas - learns
logxas - lives
ludas - plays
mangxas - eats
memoras - remembers
mortas - dies
ploras - cries, weeps
ridas - laughs
trinkas - drinks
vivas - lives

La bebo kreskas kaj kreskas.
La patrino staras kaj sidas.
La floro vivas kaj mortas.
Ni mangxas kaj trinkas.
Li ne memoras.
Mi ne promesas.
Ni ne atendas por vi.
La instruisto instruas, sed la pupiloj ne lernas.
Nu, mi legas kaj memoras, sed vi legas kaj forgesas!
Li ne demandas, do mi ne respondas.
La knabo dronas en la rivero.
Kie vivas vi? Kie vi vivas?
Cxu la besto vivas?
Cxu gxi mortas?
Vi memoras, cxu ne?
Vi ne dormas, cxu?
La knabino kreskas, cxu ne?
Ne atendu por mi!
Lernu kaj memoru!
Ne ploru!
Mangxu kaj trinku!

Proverboj:
La sperto instruas.
Filo konfesas, patro forgesas.
Li sidas sur pingloj.
Li dronas en detaloj.
Unu birdo en la mano valoras du sur arbo.
Busxo promesas, mano forgesas.

dimarts, 18 de maig del 2010

La Landoj

Anglo = Anglujo
Dano = Danujo
Germano = Germanujo

lando aux -uj:

Anglujo - Anglolando
Danujo - Danlando
Germanujo - Germanlando

Kanadano - Kanado
Auxstraliano - Auxstralio
Boliviano - Bolivio
Brazilano - Brazilo
Usonano - Usono

Latvio, Hungario, Jugoslavio, Anglio, Danio, Germanio

dilluns, 17 de maig del 2010

Apud, Sub, Super

Apud (near, by, beside) (cerca)
Sub (under, underneath, beneath, below) (abajo)
Super (over, above) (arriba) sur (on)

Karbo (coal) (carbón)
Kastelo (castle) (castillo)
Plumo (pen, feather) (pluma)
ponto (bridge) (puente)
sofo (sofa)
tero (earth) (tierra)

La portreto estas apud la piano.
Lampo estas apud la kandelo.
Kastelo estas apud la maro.
Domoj estas apud la rivero.
Plumo estas apud la inkbotelo.

La hundo estas sub la sofo.
Benko estas sub la tablo.
Elizabeto estas sub la ombrelo.
Tunelo estas sub la rivero.
Muso estas sub la lito.
Muroj estas sub la tegmento.
Karbo estas sub la tero.

La vespo estas super la tablo.
Portreto estas super la piano.
Birdoj estas super la ponto.
Aero estas super la tero.
Nuboj estas super la maro.

La konduktoro estas apud la trajno.
La planko estas sub la muroj.
La tunelo estas sub la ponto.
La plafono estas super la muroj.
La herbo estas super la tero.
La birdoj estas super la arboj.
La aero estas super la tero.
La ponto estas super la rivero.
La boato estas super la maro.
La fenestro estas apud la pordo.
Edinburgo estas apud Glasgovo.

La domoj estas apud la lernejo.
La pupitro estas apud la tablo.
Paperoj estas apud la libro.
Litero B estas apud litero A en la alfabeto.
La areo estas super la tero.
La tegmento estas super la domo.
La ponto estas super la rivero.

La karbo estas sub la tero.
La tero estas sub la cxielo.
La rivero estas sub la ponto.
La muroj estas sub la plafono.

Ne, la tunelo ne estas super la tero. Gxi estas sub la tero.
Ne, la maro ne estas en la insulo. Gxi estas apud la insulo.
Ne, Irlando ne estas apud Afriko. Irlando estas apud Euxropo.
Ne, la rivero ne estas super la pontoj. Gxi estas sub la pontoj.
Jes, F-ino B estas apud mi.
Jes, la segxo estas super la planko.
Ne, La kuseno ne estas sub la segxo. Gxi estas apud la segxo.
La tegmento estas sur la domo.
Tio estas plumo.

Cxu? Cxu ne?

Vi kantas, cxu ne?
Vi ne kantas, cxu?

Li forgesas, cxu ne?
Mi ne estas idioto, cxu?
Tio estas Sinjorino Brown, cxu ne?
Vi komprenas, cxu ne?
Ili ne auxskultas, cxu?
Vi ne timas, cxu?

Cxu vi estas Belgo? Ne, mi ne estas Belgo, mi estas Usono.

Cxu akvo estas fluido?
Jes, gxi estas fluido.
Cxu gxi estas solido?
Ne, gxi ne estas solido.
Nu! Kio gxi estas?
Gxi estas fluido.
Kio estas fluido?
Akvo estas.
Cu gxi estas en glaso?...


Cxu Bill staras?
Jes, li staras.
Cxu li sidas?
Ne, li ne sidas.
Kion do li faras?
Li staras.
Kiu staras?
Bill.
Cxu li staras sur la planko? ....

Do (then, so), Nu - (Well! Now! Well Now!)

Do vi estas Kimro?
Kie li estas, do?
Kio do estas tio?

Nu, do, kiu vi estas?
Nu, parolu!

Mi estas Usonano. Nu, vi ne estas mi. Do vi ne estas Usonano!

diumenge, 16 de maig del 2010

Cxu (Whether)

Diru la mi, cxu li estas tie. Mi forgesis, cxu li estas tie, aux ne.

Cxu li estas tie? Jes, li estas tie. Aux Ne, li ne estas tie.

Cxu vi estas?
Cxu vi ne estas?

Li estas tie.
Li tie estas.
Estas li tie.
Estas tie li.
Tie estas li.
Tie li estas. (He is there.) Cxu .....?

Cxu tie li estas?

Cxu la filoj de la filo estas la nepoj? Jes, la filoj de la filo estas la nepoj.
Cxu la onklino estas la fratino de la avino? Ne, la onklino estas la fratino de la patrino.
Cxu la avo estas la frato de la patro? Ne, la avo estas la patro de la patro.
Cxu la patro estas la edzino de la patrino? Ne, la patro estas le edzo de la patrino.
Cxu tomato estas frukto aux legomo? Tomato estas legomo.
Cxu pasero estas floro aux birdo? Pasero estas birdo.
Cxu la floroj tie estas rozoj aux tulipoj? La floroj tie estas tulipoj.
Cxu la muro estas en la pordo aux la pordo en la muro? La pordo estas en la muro.
Cxu estas libro sur la pupitro, aux ne? Libro ne estas sur la pupitro. Estas sur mi kruro.
Cxu vi estas adzo aux frauxlo? Mi estas frauxlo.

Cxu li kantas?
Cxu vi komprenas?
Jes, mi komprenas. Ne, mi ne komprenas.

Proverboj:
Spegulo ne flatas.
La afero ne urgxas.
Demando ne kostas.
Plumo ne sentas, papero silentas.
Mi ne timas.

Li ne pensas.
Elefanto ne forgesas.
Sxi ne dormas.
Vi ne auxskultas.
La knabo ne timas.
La suno ne brilas.
Sxi ne komprenas.

Cxu vi auxskultas? Jes, mi auxskultas.
Cxu li kusxas? Ne, li ne kusxas.
Cxu sxi laboras? Ne, sxi ne laboras.
Cxu ili legas kaj skribas? Jes, ili legas kaj skribas.
Cxu tio suficxas? Jes, tio suficxas.

Cxu vi atentas? Cxu la bebo dormas? Cxu Mayo parolas? Cxu la bebo krias? Cxu vi komprenas? Cxu gxi urgxas? Cxu la luno brilas?

Mi skribas. Mi sidas. Tom ludas.

La patro legas, sed la patrino ne legas.
La patro legas, sed ne la patrino.

Ne parolu!
Ne forgesu!
Ne staru, sed sidu!
Legu, sed ne traduku!
Silentu, sed ne dormu!
Ne timu!
Ne flatu!

Jes kaj Ne

Mi ne estas.
Vi ne estas.
Kie sxi estas? En la domo? Jes, sxi estas en la domo.
Ne, sxi ne estas.
Ankaux li ne estas.
Ambaux ne estas.

Proverboj: Unu floro ne estas krono. Ne por lupo estas supo.

La floroj ne estas en la vazo.
Ne estas lampo tie.
Pasero estas birdo, ne floro.
La adreso ne estas en la telefonlibro.
La kato estas en la domo, sed ne la hundo.
Ne estas serpentoj en Irlando.
Ne, dankon; mi ne estas idioto!
Jes, ili estas botoj, ne sxuoj.

divendres, 14 de maig del 2010

-AS La verboj prezencoj

estas, faras, kusxas, sidas, staras

La suno brilas.
La bebo dormas.
Ni laboras.
Ili parolas.
Tio suficxas.

Ne estas "La suno estas brilas." Estas "La suno brilas."

La steloj brilas.
La patro laboras.
La infanoj lernas.
Sinjorino L. parolas.
Li staras.
Ni sidas.
Mi kusxas.
Du ovoj suficxas.

Li eraras.
Mi konsentas.
La birdo kantas.

Ni sidas kaj atentas, sed li dormas.
Ili legxas kaj skribas.
Mi pensas kaj pensas.
Sxi auxskultas kaj lernas.
La instruisto parolas, sed la pupiloj dormas.
La knabinoj sidas, sed la knaboj staras.
Mi telefonas.
Sxi rigardas kaj auxskultas.

Proverbo: Ni parolas inter kvar okuloj.

dimecres, 12 de maig del 2010

Frasoj de la lingvo

Kio estas orangxoj? Orangxoj estas fruktoj.
Geranioj? Geranioj estas floroj.
Litoj? Litoj estas mebloj.
Gxirafoj? Gxirafoj estas bestoj.
Segxoj? Segxoj estas mebloj.
Fingroj? Fingroj estas partoj de la korpo.
La koro? La koro estas parto de la korpo.

La okuloj, oreloj, nazo, kaj lipoj estas partoj de la kapo.

Birdkagxo, kagxbirdo
Finpagxo, pagxfino
Gxardenfloro, florgxardeno
Segxarangxo
Kapkuseno sur lito.
Gxirafino, Germanino, Germanedzino.
Regxinedzo, regxedzino.

Rozgxardeno, Gxardenrozo.
Hegxfloro
Orangxarbo
Gxardenhegxo
Vizagxkremo
Angxelvizagxo
Musiksegxo
Gxardenurbo
Negxviro
Regxoj kaj Regxinoj
Kampoj kaj hegxoj.
Orangxoj kaj limonoj.
Tabloj kaj pupitroj.

Popoloj

Arabo, Belgo, Brito, Dano, Germano, Greko, Hispano, Italo, Kimro, Norvego, Polo, Rumano, Ruso, Serbo, Skoto, Svedo, Turko, Usonano.

Li estas Anglo. Ankaux ni estas Angloj. Sxi estas Anglino.
En la boato estas Hispano kaj Italo. Dano estas tie ankaux. Sinjorino Macpherson estas Skotino.

dimarts, 11 de maig del 2010

Gx

Angxelo
Dangxero
Gxirafo
Kagxo
Pagxo
Arangxo
Gxardeno
Hegxo
Orangxo
Vilagxo
Legxo - Law (Ley)
Pregxo - Prayer (Oración)
Fromagxo - Cheese (Queso - hispano, Fromage - franko)
Negxo - Snow (Nieve)
Regxo - King (Rey)
Vizagxo - Face (cara)

Birdo sidas sur la hegxo.
Soldatoj de la regimento.
La bildoj sur la pagxo.
La vortoj de la pregxo.
La legxoj de la lando.
Buterpano kaj fromagxo.
Algebro, geometrio, kaj geografio.
Dek vilagxoj estas en dangxero.
Sur la tegmento de la kolegio kusxas negxo.
La generalo estas Germano.
Kio estas la arangxo?
Sur la segxo estas tri kusenoj.
En la gxardeno estas naux geranioj.
En la kagxo staras tri girafoj.
Proverbo: Mono estas regxo - mono estas legxo.

dilluns, 10 de maig del 2010

Ordonoj (-U)

Staru! Sidu! Kusxu!

Staru! Kion vi faras? Ni staras.
Sidu! Kion vi faras? Mi sidas.
Tom kaj Dick! Staru! Kion ili faras? Ili ambaux staras.

Atentu!
Pensu!
Silentu!
Auxskultu! (Escuchen!)
Legu! (Read!, Lea!)
Skribu!
Envenu! (Come in!)
Rigardu! (Mira!)
Traduku!

Staru tie!
Kusxu sur la tapisxo!
Skribu sur la tabulo!
Rigardu en la skatolo!
Legu kaj traduku!
Atentu kaj pensu!
Rapidu kaj envenu!
Silentu kaj auxskultu!
Same al vi!

Mi staras, mi sidas, kaj mi kusxas. (I stand, I sit, and I lie down.)

Kion mi faras? (What am I doing?) Mi sidas.
Kion vi faras? Vi kusxas.
Kion Tom faras? Tom staras.

La kato kusxas.

Alberto staras sur la planko.
Mario sidas sur la segxo.
La pupo kusxas sur la skatolo.
La libro sidas sur la tablo.

Vortokummetoj

Esperantolando
Lampolumo
Birdonesto

aux

Esperantlando
Lamplumo
Birdnesto

Lando de Esperanto, lumo de lampo, nesto de birdo

Preseraro ( = eraro de preso) a printer's error
Sxulacxo ( = lacxo por sxuo, lacxo de sxuo) a shoelace
Fruktarbo - fruit tree, Urbdomo - a town hall

Kantbirdo - a songbird, Birdkanto - a bird's song.
Posxmono - pocket money, Monposxo - money pocket
Sxipvaporo - ship steam, vaporsxipo, steamship
Sxipvelo - a ship's sail, velsxipo - a sailing ship
Vortfino, finvorto. Leterfino, finletero

Hipopotamo estas riverbesto. Hundo estas dombesto. Kontinento estas mondparto. Brako estas korpoparto.

Adreslibro, amopoemo, mondhistorio, organmusiko, amolitero, tramkonduktoro, mondfino, sxafhundo. Teofolio en teotaso. Sur la florvazo estas rozpetalo. Gitarmuziko kaj amokanto en la lunlumo. Pomarbo, cxerezarbo, figarbo, olivarbo, pirarbo, rozarbo.

Poetedzino - a poet's wife, Poetinedzo - husband of a poetess.
Amikedzino, Amikinedzo,
Heroedzino, heroinedzo.
Konduktoredzino, Konduktorinedzo.

Cxapo kaj cxapelo estas kapvestoj.
Botoj kaj sxuoj estas piedvestoj.

dissabte, 8 de maig del 2010

Numeraloj

1 unu
2 du
3 tri
4 kvar
5 kvin
6 ses
7 sep
8 ok
9 naux
10 dek
11 dek unu
12 dek du

0 nulo

La Dekalogo estas la nomo de la Dek Ordonoj. En la vorto spegulo estas tri silaboj kaj sep literoj. Ankaux estas tri vokaloj kaj kvar konsonantoj. La signifo de la vorto "Decapolis" estas "Dek Urboj." Kio estas la signifo, en la Angla lingvo, de la vorto "spegulo"? En la Anglo lingvo, estas "mirror."

Unu vokalo
Du konsonantoj
tri literoj de la alfabeto
kvar auxtomobiloj
kvin kontinentoj
ses posxoj
sep fisxoj
ok krucxoj
naux pupoj
dek litoj
dek unu sxafoj
dek du skoltinoj

10 dek
20 dudek
30 tridek
40 kvardek
50 kvindek
60 sesdek
70 sepdek
80 okdek
90 nauxdek
100 cent
1000 mil
1.000.000 milion(o)

Inter (Among, between (two))

Rozo inter du dornoj.
Lupo inter la sxafoj.
Inter la mano kaj la lipoj.
Inter ni.
Inter ili.

Inter la du landoj estas rivero. La infanoj estas inter la floroj en la kampo. Inter la brancxoj de la arbo estas nesto. La birdo estas en la cxielo inter la nuboj. Dornoj inter la rozoj. Sxafo inter lupoj. Dialogo inter du amikoj. Tio estas sekreto inter vi kaj mi. Inter la montoj estas valo. La nazo estas inter la okuloj kaj la busxo.

Kio estas peonio? Peonio estas floro.
Kio estas banano? Banano estas frukto.
Kio estas organo? Organo estas instrumento.
Kopenhago? Kopenhago estas urbo.
Tomato? Tomato estas legomo.
Brazilo? Brazilo estas lando.
Hipopotamo? Hipopotamo estas besto.
Krokodilo? Krokodilo estas besto.

dimecres, 5 de maig del 2010

La Familio

Patro kaj patrino
Avo kaj avino
Edzo kaj edzino
Filo kaj filino
Frato kaj fratino
Kuzo kaj kuzino
Nepo kaj nepino
Nevo kaj nevino
Onklo kaj Onklino

La patrino estas la filino de la avo, kaj la fratino de la onklo.
La onklino estas la fratino de la patro, kaj la fratino de la onklo.
La kuzino estas la filino de la onklo kaj la patro de la kuzo.
La avino estas la patrino de la patro, kaj la edzino de la avo.

Diru al mi, mi petas: Kiu estas la patro de la patro. Li estas la avo.
La frato de la patro? Li estas la onklo. La filo de la filo? Li estas la nepo.
Patro de la kuzo? Li estas la onklo.

Lito por la nepino. Segxo por la avo. Tondiloj por patrino. La cxokolatoj estas por la fratinoj.

La patro kaj la patrino de Doroteo kaj Marko estas Alberto kaj Berilo. La filo de Doroteo estas Rolando, kaj la filino de Marko estas Terezo. Alberto estas la edzo de Berilo, la patro de Doroteo kaj Marko, kaj la avo de Rolando kaj Terezo.

dimarts, 4 de maig del 2010

Membroj de la familio

avo - abuelo, grandfather
avino - abuela, grandmother

nepo - nieto, grandson
nepino - nieta, granddaughter

frato - hermano, brother
fratino - hermana, sister

kuzo - primo, cousin
kuzino - prima, cousin

onklo - tío, uncle
onklino - tía, aunt

nevo - sobrino, nephew
nevino - sobrina, niece

dilluns, 3 de maig del 2010

Cx, Sx

busxo - mouth, boca
fisxo - fish, pez
posxo - pocket, bolsa
sxafo - sheep, oveja
sxipo - ship, barco
sxranko - cupboard, alacena
sxtrumpo - stocking, media
sxuo - shoe, zapato
tapisxo - carpet, carpeta

Cxapo - cap, capo
cxapelo - hat, sombrero (chapeau)
cxerizo - cherry, cereza
cxevalo, horse, caballo
cxielo, sky (heaven), cielo
krucxo - jug, jarra

Brancxo de arbo.
Cxokolado de Fry.
Cxapitro de libro.
Flamo de torcxo.
Sxi estas en la cxielo.
Nuboj estas sur la cxielo.
La fenestoj, la muroj, la plafono, la planko kaj ankaux la pordo estas partoj de la cxambro.
Benko estas meblo.
Lito estas meblo.
Nigra tabulo estas meblo.
L pupitro estas meblo.
La sxego estas meblo.
La sxranko estas meblo.
La tablo estas meblo.

Kio estas sxafoj? Sxafoj estas bestoj.
Kio estas cxevaloj? Cxevaloj estas bestoj.
Kio estas cxerizo? Cxerizo estas frukto.
Kio estas tabloj kaj segxoj? Tabloj kaj segxoj estas mebloj.
La nomoj de cx, sx, estas cxo, sxo.
Ili estas literoj de la alfabeto.
Kiu estas en la cxambro? Vi estas en la cxambro.
Kio estas en la cxambro? Lito, pupitro, segxo, kaj lampo estas en la cxambro.

La krucxo por la lakto estas sur la breto de la sxranko. Sur la kapo de la knabo estas cxapo. La sxuoj kaj la sxtrumpoj estas sur la tapisxo. En la posxoj de la infanoj estas cxerizoj. La cxokoladoj en la pupitro estas por ni. La suno, la luno, kaj la stelo, estas la gloro de la cxielo.

Kio estas la cxapelo de la domo? La tegmento estas la cxapelo de la domo.
Kio estas la cxielo de la cxambro? La plafono estas la cxielo de la cxambro.
Kio estas la plafono de la mondo? La cxielo estas la plafono de la cxambro.
Koij estas la posxoj por la piedoj? La sxuoj estas la posxoj de la piedoj.

diumenge, 2 de maig del 2010

Ili, Ni, Ambaux

Ili - they, (ellos, ellas).
Ni - we (Franko - nous, Hispano - nosotros)

Mi estas la instruisto de la klaso. Vi estas lernatoj. La piroj estas por ni, la pomoj estas por ili.

Ambaux - both ( = la du) ( los dos).

Li estas knabo, kaj mi ankaux estas knabo: ni ambaux estas knaboj. Rozo estas knabino, kaj Mario ankaux estas knabino: ili ambaux estas knabinoj.

Ni ambaux estas lernatoj en la klaso de Sinjoro X. Li estas la instruisto de la klaso.

Kioj estas kokinoj? Ili estas birdoj.
Kioj estas gitaroj? Ili estas instrumentoj.
Kio estas kato kaj hundo. Ili ambaux estas bestoj.
Kioj estas tegmentoj kaj muroj? Ili ambaux partoj de la domo.
Kioj estas manoj kaj piedoj? Ili estas ambaux de la korpo.
Kie estas la muroj? Ili estas tie en la domo.
Kie estas la lampoj. Ili estas tie sur la tablo.
Kie estas la fenestroj? Ili estas tie en la muroj de la domo.
Kie estas la kretoj? Ili estas tie apud la nigra tabulo.
Kio estas mi? Mi estas viro.
Kio estas vi? Vi estas virino.

dissabte, 1 de maig del 2010

De (OF)

La nomo de la knabo.
La signifo de la vorto.
La fino de la mondo.
La belo de vero.
Por la gloro de Dio.
Folio de libro (de arbo).
La cxambro estas parto de la domo.
La tegmento, la muroj, pordoj, kaj fenestroj, estas ankaux partoj de la domo.
La kapo, la kolo, la koro, brakoj, manoj, fingroj, kruroj, kaj piedoj estas partoj de la korpo.

La historio de Skotlando.
Petaloj de la rozo.
Adreso de la letero.
Flamo de la lampo.
Kosto de la telegramo.

Vero estas la filo de tempo.
Amiko de amiko estas ankaux amiko.
Kie estas harmonio, estas beno de Dio.

Tempo de silenco.
La okulo de aglo.
La tegmento de la domo.
La rozo estas la floro de amo.
La korko estas tie, en la kolo de la botelo.
Kie la konduktoro de la tramo estas?
La kremo de la lakto estas en la glaso sur la tablo.
En la libro estas bildoj de la historio de la mondo.

La portreto de knabino.
La odoro de la violo.

La opinio de Pauxlo.
La edzino de Petro.
La leteroj de Ernesto.
La poemoj de Pauxlino.
La sekreto de la patro.
Kio estas la nomo de la viro?
La familio de la edzino estas en Ameriko.
La mano de la frauxlino estas sur la capo de Rozo.
Fido kaj espero estas en la okuloj de la infano; Amo estas en la coro de la patrino.

La nesto de la birdo.
La nesto de la birdoj.

La libro de la knabo, la libro de la knaboj. La belo de la floro (floroj).
La okuloj de la pupo (pupoj).

La monato Auxgusto.
La insulo Wight.
La rivero Nilo.
La lingvo Esperanto.

Estas libro tie.
La urbo Bristolo.
Du paroj de tondiloj.
Amo de patro.
Vero kaj belo.
La okuloj estas la spegulo de la koro.

ux -"wo"